Skip to main content

भारत के उच्च न्यायालयों की सूची

भारत के उच्च न्यायालयों की सूची


25. न्यायालय का नाम: आंध्र प्रदेश उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 1 जनवरी 2019 (कार्य शुरू होगा)
आंध्र प्रदेश पुनर्गठन अधिनियम 2014 के तहत आंध्र प्रदेश और तेलंगाना दो अलग-अलग राज्य बने. यह भारत का 25वां उच्च न्यायालय होगा. 2 जून, 2014 को आंध्र प्रदेश के विभाजन के बाद आंध्र प्रदेश और तेलंगाना के लिए हैदराबाद में एक ही उच्च न्यायालय था, अब इस हैदराबाद के उच्च न्यायालय को तेलंगाना उच्च न्यायालय के नाम से जाना जायेगा.
अधिकार क्षेत्र: आंध्र प्रदेश
मुख्य पीठ: आंध्र प्रदेश की राज्शानी अमरावती जस्टिस सिटी
खंडपीठ: नहीं

24. न्यायालय का नाम: त्रिपुरा उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 26 मार्च 2013
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:उत्तर-पूर्वी क्षेत्र (पुनर्गठन) और अन्य संबंधित कानून (संशोधन) अधिनियम, 2012
अधिकार क्षेत्र: त्रिपुरा
मुख्य पीठ: अगरतला
खंडपीठ: नहीं

23. न्यायालय का नाम: मणिपुर उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 25 मार्च 2013
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: उत्तर-पूर्वी क्षेत्र (पुनर्गठन) और अन्य संबंधित कानून (संशोधन) अधिनियम, 2012
अधिकार क्षेत्र: मणिपुर
मुख्य पीठ: इम्फाल
खंडपीठ: नहीं

22. न्यायालय का नाम: मेघालय उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 23 मार्च 2013
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: उत्तर-पूर्वी क्षेत्र (पुनर्गठन) और अन्य संबंधित कानून (संशोधन) अधिनियम, 2012
अधिकार क्षेत्र: मेघालय
मुख्य पीठ: शिलोंग
खंडपीठ: औरंगाबाद, नागपुर, पणजी

भारत में उम्रकैद की सजा कितने सालों की होती है.

21. न्यायालय का नाम: झारखंड उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 15 नवंबर 2000
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:बिहार पुनर्गठन अधिनियम, 2000
अधिकार क्षेत्र: झारखंड
मुख्य पीठ: रांची
खंडपीठ: धारवाड़, गुलबर्गा

20. न्यायालय का नाम: उत्तराखंड उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 9 नवंबर 2000
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: उत्तर प्रदेश पुनर्गठन अधिनियम, 2000
अधिकार क्षेत्र: उत्तराखंड
मुख्य पीठ: नैनीताल
खंडपीठ: नहीं

19. न्यायालय का नाम: छत्तीसगढ़ उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 1 नवंबर 2000
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:मध्य प्रदेश पुनर्गठन अधिनियम, 2000
अधिकार क्षेत्र: छत्तीसगढ़
मुख्य पीठ: बिलासपुर
खंडपीठ: नहीं

18. न्यायालय का नाम: सिक्किम उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 16 मई 1975
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:भारतीय संविधान में 36 वां संशोधन
अधिकार क्षेत्र: सिक्किम
मुख्य पीठ: गंगटोक
खंडपीठ: नहीं

17. न्यायालय का नाम: हिमाचल प्रदेश उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 1971
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:हिमाचल प्रदेश अधिनियम, 1970 राज्य
अधिकार क्षेत्र: हिमाचल प्रदेश
मुख्य पीठ: शिमला
खंडपीठ: नहीं

16. न्यायालय का नाम: दिल्ली उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 31 अक्टूबर 1966
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: दिल्ली उच्च न्यायालय अधिनियम, 1966
अधिकार क्षेत्र: राष्ट्रीय राजधानी दिल्ली
मुख्य पीठ: नई दिल्ली
खंडपीठ: नहीं

15. न्यायालय का नाम: गुजरात उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 1 मई 1960
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: बॉम्बे पुनरोद्धापन अधिनियम, 1960
अधिकार क्षेत्र: गुजरात
मुख्य पीठ: अहमदाबाद
खंडपीठ: नहीं

14. न्यायालय का नाम: केरल उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 1956
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:राज्य पुनर्गठन अधिनियम, 1956
अधिकार क्षेत्र: केरल, लक्षद्वीप
मुख्य पीठ: कोच्चि
खंडपीठ: पोर्ट ब्लेयर

13. न्यायालय का नाम: तिलंगाना उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 5 जुलाई 1954
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:आंध्र राज्य अधिनियम, 1953. 2 जून, 2014 को आंध्र प्रदेश के विभाजन के बाद आंध्र प्रदेश और तेलंगाना के लिए हैदराबाद में एक ही उच्च न्यायालय था, अब इस हैदराबाद के उच्च न्यायालय को तेलंगाना उच्च न्यायालय के नाम से जाना जायेगा.
अधिकार क्षेत्र: तेलंगाना
मुख्य पीठ: हैदराबाद
खंडपीठ: नहीं

12. न्यायालय का नाम: राजस्थान उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 21 जून 1949
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:राजस्थान उच्च न्यायालय अध्यादेश, 1949
अधिकार क्षेत्र: राजस्थान
मुख्य पीठ: जोधपुर
खंडपीठ: नहीं

11. न्यायालय का नाम: गुवाहाटी उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 1 मार्च 1948
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:भारत सरकार अधिनियम, 1935
अधिकार क्षेत्र: अरुणाचल प्रदेश, असम, मिजोरम, नागालैंड
मुख्य पीठ: गुवाहाटी
खंडपीठ: आइजोल, ईटानगर, कोहिमा

भारत में न्यायाधीश और मजिस्ट्रेट के बीच क्या अंतर होता है?

10. न्यायालय का नाम: ओडिशा उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 3 अप्रैल 1948
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:ओडिशा उच्च न्यायालय के अध्यादेश, 1948
अधिकार क्षेत्र: ओडिशा
मुख्य पीठ: कटक
खंडपीठ: नहीं

9. न्यायालय का नाम: पंजाब और हरियाणा  उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 15 अगस्त 1947
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:पंजाब उच्च न्यायालय अध्यादेश, 1947
अधिकार क्षेत्र: चंडीगढ़, हरियाणा, पंजाब
मुख्य पीठ: चंडीगढ़
खंडपीठ: जयपुर

8. न्यायालय का नाम: मध्य प्रदेश उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 2 जनवरी 1936
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: भारत सरकार अधिनियम, 1935
अधिकार क्षेत्र: मध्य प्रदेश
मुख्य पीठ: जबलपुर
खंडपीठ: नहीं

7. न्यायालय का नाम: जम्मू और कश्मीर उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 28 अगस्त 1928
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: तत्कालीन महाराजा कश्मीर द्वारा जारी पत्र पेटेंट
अधिकार क्षेत्र: जम्मू और कश्मीर
मुख्य पीठ: श्रीनगर / जम्मू
खंडपीठ: नहीं

6. न्यायालय का नाम: पटना उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 2 सितम्बर 1916
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: मुकुट द्वारा जारी पत्र पेटेंट
अधिकार क्षेत्र: बिहार
मुख्य पीठ: पटना
खंडपीठ: नहीं

5. न्यायालय का नाम: कर्नाटक उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 1884
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: मैसूर उच्च न्यायालय अधिनियम, 1884
अधिकार क्षेत्र: कर्नाटक
मुख्य पीठ: बैंगलोर
खंडपीठ: नहीं

4. न्यायालय का नाम: इलाहाबाद उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 11 जून 1866
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: भारतीय उच्च न्यायालय अधिनियम 1861
अधिकार क्षेत्र: उत्तर प्रदेश
मुख्य पीठ: इलाहाबाद
खंडपीठ: लखनऊ

3. न्यायालय का नाम: कोलकाता उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 2 जुलाई 1862
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: भारतीय उच्च न्यायालय अधिनियम 1861
अधिकार क्षेत्र: अंडमान और निकोबार द्वीप समूह, पश्चिम बंगाल
मुख्य पीठ: कोलकाता
खंडपीठ: ग्वालियर, इंदौर

2. न्यायालय का नाम: मुंबई उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 14 अगस्त 1862
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए: भारतीय उच्च न्यायालय अधिनियम 1861
अधिकार क्षेत्र: गोवा, दादरा और नगर हवेली, दमन और दीव, महाराष्ट्र
मुख्य पीठ: मुंबई
खंडपीठ: नहीं

1.न्यायालय का नाम: चेन्नई उच्च न्यायालय
स्थापना तिथि: 5 अगस्त 1862
किस अधिनियम के अंतर्गत स्थापित किये गए:भारतीय उच्च न्यायालय अधिनियम 1861
अधिकार क्षेत्र: पांडिचेरी, तमिलनाडु
मुख्य पीठ: चेन्नई
खंडपीठ: मदुरै

भारत में उच्च न्यायालयों के बारे में

न्यायालय का नाम

स्थापना तिथि

चेन्नई उच्च न्यायालय



5 अगस्त 1862



मुंबई उच्च न्यायालय



14 अगस्त 1862

कोलकाता उच्च न्यायालय



2 जुलाई 1862



इलाहाबाद उच्च न्यायालय



11 जून 1866



कर्नाटक उच्च न्यायालय



1884



पटना उच्च न्यायालय

2 सितम्बर 1916



जम्मू और कश्मीर उच्च न्यायालय

28 अगस्त 1928



मध्य प्रदेश उच्च न्यायालय

2 जनवरी 1936

पंजाब और हरियाणा  उच्च न्यायालय

15 अगस्त 1947

ओडिशा उच्च न्यायालय

3 अप्रैल 1948

गुवाहाटी उच्च न्यायालय

1 मार्च 1948

राजस्थान उच्च न्यायालय

21 जून 1949

तिलंगाना उच्च न्यायालय (पहले हैदराबाद उच्च न्यायालय)

5 जुलाई 1954

केरल उच्च न्यायालय

1956

गुजरात उच्च न्यायालय

1 मई 1960

दिल्ली उच्च न्यायालय

31 अक्टूबर 1966

हिमाचल प्रदेश उच्च न्यायालय

1971



सिक्किम उच्च न्यायालय

16 मई 1975

छत्तीसगढ़ उच्च न्यायालय

1 नवंबर 2000

उत्तराखंड उच्च न्यायालय

9 नवंबर 2000

झारखंड उच्च न्यायालय

15 नवंबर 2000

मेघालय उच्च न्यायालय

23 मार्च 2013

मणिपुर उच्च न्यायालय

25 मार्च 2013

त्रिपुरा उच्च न्यायालय



26 मार्च 2013

आंध्र प्रदेश उच्च न्यायालय

1 जनवरी 2019 (शुरू होगा)

तो अब आपको ज्ञात हो गया होगा कि भारत में 24 उच्च न्यायालय हैं और 2019 में 25 हो जाएँगे, आंध्र प्रदेश और तिलंगाना अलग होने के कारण आंध्र प्रदेश उच्च न्यायालय की सेवाएं 1 जनवरी 2019 से शुरू हो जाएगा ।


▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Comments

Popular posts from this blog

बाळ शास्त्री जांभेकर

 बाळ गंगाधर जांभेकर   (जन्म १८१२; मृत्यू १८४६) हे मराठी पत्रकारितेचे जनक होते. त्यांनी ‘दर्पण’ नावाचे पहिले मराठी मासिक सुरू केले. इतिहास आणि गणित या विषयांवर त्यांनी अनेक पुस्तके लिहिली. रॉयल एशियाटिक सोसायटी आणि जिओग्राफिकल सोसायटीमध्ये वाचलेले शिलालेख आणि ताम्रपटांशी संबंधित त्यांचे निबंध खूप महत्त्वाचे आहेत. शिलालेखांच्या संदर्भात ते कनकेश्वर येथे गेले असता त्यांना उष्माघात झाला. यामध्ये त्यांचा मृत्यू झाला. खर्‍या अर्थाने त्यांनी आपल्या कार्यात जीव ओवाळून टाकला होता. ख्रिश्चन धर्माने ग्रहणाशी संबंधित वास्तव स्वतःच्या भाषेत आणि श्रीपती शेषाद्री नावाच्या ब्राह्मणाला सांगणे.हिंदू धर्मात पुनर्परिवर्तन केल्याबद्दल त्यांना बहिष्कृत करण्यात आले. ते महाराष्ट्राचे समाजसुधारक होते बाळ गंधाधर जांभेकर यांचा जन्म राजापूर जिल्ह्यातील पोंबर्ले गावात झाला. त्यांचे वडील चांगले वैदिक होते. शिक्षकांमध्ये बापू छत्रे आणि बापूशास्त्री शुक्ल यांचा समावेश होता. दादोबा पांडुरंग यांनी त्यांच्या आत्मचरित्रात त्यांच्या विलक्षण स्मरणशक्तीचा एक प्रसंग नमूद केला आहे. एकदा त्याने दोन गोरे सैनिक लढत...

एसएससी जूनियर इंजीनियर ऑनलाइन 2020

 पद का नाम :एसएससी जूनियर इंजीनियर ऑनलाइन 2020  जानकारी : कर्मचारी चयन आयोग (SSC) ने जूनियर इंजीनियर (सिविल / इलेक्ट्रिकल / मैकेनिकल और क्वांटिटी सर्वेइंग एंड कॉन्ट्रैक्ट) परीक्षा 2020 की भर्ती के लिए एक रोजगार अधिसूचना दी है। वे उम्मीदवार जो रिक्ति विवरण में रुचि रखते हैं और सभी पात्रता मानदंडों को पूरा करते हैं। सूचना पढ़ें और ऑनलाइन आवेदन करें। आवेदन शुल्क सामान्य / ओबीसी उम्मीदवारों के लिए: रु। 100 / - एससी / एसटी / पीडब्ल्यूडी / भूतपूर्व सैनिक और महिला उम्मीदवारों के लिए: शून्य  भुगतान मोड (ऑनलाइन): BHIM UPI के माध्यम से, नेट बैंकिंग या वीबीआई, मास्टर कार्ड, मेस्ट्रो, RuPay क्रेडिट या डेबिट कार्ड का उपयोग करके या SBI शाखा में SBI चालन से कर सकते हैं महत्वपूर्ण तिथियाँ ऑनलाइन आवेदन करने की तिथि शुरू: 01-10-2020 ऑनलाइन आवेदन करने की अंतिम तिथि: 30-10-2020 (23:30) ऑनलाइन शुल्क भुगतान करने की अंतिम तिथि: 01-11-2020 (23:30) ऑफ़लाइन चालान की पीढ़ी के लिए अंतिम तिथि: 03-11-2020 (23:30) चालान के माध्यम से भुगतान करने की अंतिम तिथि : 05/11/2020 कंप्यूटर आधारित परीक्षा की तिथि...

वेद

वेद, प्राचीन भारत के पवित्रतम साहित्य हैं जो हिन्दुओं के प्राचीनतम और आधारभूत धर्मग्रन्थ भी हैं। वेद, विश्व के सबसे प्राचीन साहित्य भी हैं। भारतीय संस्कृति में वेद सनातन वर्णाश्रम धर्म के, मूल और सबसे प्राचीन ग्रन्थ हैं। वेद' शब्द संस्कृत भाषा के विद् ज्ञाने धातु से बना है। इस तरह वेद का शाब्दिक अर्थ 'ज्ञान' है। इसी धातु से 'विदित' (जाना हुआ), 'विद्या' (ज्ञान), 'विद्वान' (ज्ञानी) जैसे शब्द आए हैं।वेदों को अपौरुषेय (जिसे कोई व्यक्ति न कर सकता हो, यानि ईश्वर कृत) माना जाता है। यह ज्ञान विराटपुरुष से वा कारणब्रह्म से श्रुति परम्परा के माध्यम से सृष्टिकर्ता ब्रह्माजी ने प्राप्त किया माना जाता है। यह भी मान्यता है कि परमात्मा ने सबसे पहले चार महर्षियों जिनके अग्नि, वायु, आदित्य और अंगिरा नाम थे के आत्माओं में क्रमशः ऋग्वेद, यजुर्वेद, सामवेद और अथर्ववेद का ज्ञान दिया, उन महर्षियों ने फिर यह ज्ञान ब्रह्मा को दिया। इन्हें श्रुति भी कहते हैं जिसका अर्थ है 'सुना हुआ ज्ञान'। अन्य आर्य ग्रंथों को स्मृति कहते हैं, यानि वेदज्ञ मनुष्यों की वेदानुगत बुद्धि...